قانون سازمان انرژی اتمی ایران مصوب تیرماه 1353
|
ماده 1- سازمان انرژی اتمی ایران که در این قانون سازمان نامیده میشود برای استفاده از اشعه و انرژی اتمی در صنایع و کشاورزی و خدمات و ایجاد نیروگاههای اتمی و کارخانههای شیرین کردن آبشور و تولید مواد اولیه موردنیاز صنایع اتمی و ایجاد زیربنای علمی و فنی لازم برای اجرای طرحهای مزبور همچنین برقراری هم آهنگی و نظارت بر کلیه امور مربوط به انرژی اتمی در کشور تأسیس میگردد.
ماده 2- سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و منحصراً تابع مقررات این قانون و اساسنامه مربوط و آئیننامههای استخدامی و مالی و اداری مخصوص به خود میباشد مگر آنکه در قانونی صراحتاً از «سازمان انرژی اتمی ایران» نامبرده شده باشد.
ماده 3- وظایف سازمان بهقرار زیر است :
الف - توسعه و گسترش علوم و فنون اتمی در کشور و ایجاد زیربنای علمی و فنی لازم برای استفاده از علوم و فنون اتمی در برنامههای توسعه و تحول کشور.
ب - انجام مطالعات و تحقیقات لازم در زمینههای مربوط به علوم و فنون اتمی.
ج - اهتمام در کاربرد علوم و فنون اتمی در صنایع و کشاورزی و خدمات.
د - ایجاد خدمات فنی موردنیاز کشور در زمینه علوم و فنون اتمی.
ه - انجام بررسیها و عملیات اکتشافی برای تعیین منابع مواد اولیه صنایع اتمی از قبیل سوخت اتمی و مواد رادیواکتیو و بهرهبرداری از این منابع از طریق استخراج و تخلیص و استفاده از مواد مزبور در صنایع و نیروگاهها و کارخانهها و تأسیسات مختلف اتمی کشور.
سازمان موظف است اهتمام خود را برای تأمین سوخت اتمی و سایر مواد اصلی موردنیاز صنایع اتمی کشور با توجه به نیازهای آینده به کار ببرد.
و - ایجاد نیروگاههای اتمی و بهرهبرداری از آنها برای کمک به تأمین نیروی برق موردنیاز کشور.
ز - ایجاد تأسیسات شیرین کردن آبشور و بهرهبرداری از آنها برای کمک به تأمین آب موردنیاز کشور.
ح - تولید و توزیع رادیو ایزوتوپها و سایر مواد و تجهیزات موردنیاز برای کاربرد علوم و فنون اتمی در کشور.
ط - ایجاد هم آهنگی و نظارت بر امور مربوط به علوم و فنون اتمی در کشور که بهوسیله سایر مؤسسات اعم از دولتی و یا وابسته به دولت و یا غیردولتی انجام میشود و تنظیم مقررات و ضوابط و آئیننامههای مربوط و پیشنهاد آن به مراجع ذیصلاح قانونی برای تصویب.
ی - ایجاد ارتباط با مراجع بینالمللی و یا کشورهای خارج در زمینه علوم و فنون و صنایع اتمی به نام دولت ایران. نمایندگی دولت ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عهده سازمان خواهد بود.
ک - انجام تحقیقات مربوط به استفاده از منابع انرژی موجود در طبیعت که مورد بهرهبرداری قرار نگرفتهاند و اهتمام در استفاده از تجربیات سایر کشورها در این زمینه از طریق ایجاد ارتباط لازم.
ماده 4- برای انجام وظایف مذکور در ماده 3 سازمان دارای حقوق و اختیارات زیر میباشد:
الف - سازمان میتواند آن قسمت از تشکیلات و ادارات و سازمانهای داخلی یا رشتههای فعالیت خود را که مقتضی بداند بهصورت مؤسسات تابع یا شرکت اداره کند و یا در شرکتهای دیگر دولتی یا خصوصی سرمایهگذاری و مشارکت کرده و یا مشارکت و سرمایهگذاری اشخاص حقیقی و یا حقوقی را در شرکتهایی که تشکیل میدهد بپذیرد.
ب - سازمان مجاز است دولتها و یا مؤسسات دولتی و یا خصوصی خارجی را در سرمایهگذاریهای علمی - فنی – صنعتی – معدنی و یا بازرگانی مشارکت دهد.
تبصره - مشارکت و سرمایهگذاری دولتها و یا مؤسسات دولتی خارجی در طرحهای موردنیاز سازمان منوط به تصویب هیئت دولت و رعایت مفاد ماده 7 قانون تشکیل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران میباشد.
ج - سازمان برای انجام وظایف خود میتواند در خارج از کشور در طرحهای علمی – فنی –صنعتی –معدنی و یا بازرگانی سرمایهگذاری و یا مشارکت کند و شعبه یا نمایندگی در خارج از کشور ایجاد نماید.
د - سازمان میتواند با اشخاص و مؤسسات در داخل و یا خارج از کشور قراردادهای همکاری منعقد نماید و یا اتباع خارجی را که دارای تخصص و یا مهارت موردنیاز باشند استخدام کند.
ه - سازمان میتواند برای سرمایهگذاری و خرید ماشینآلات و خدمات و تنخواهگردان از منابع داخلی و یا خارجی در حدود اعتبارات مصوب برنامههای اتمی کشور وام و یا اعتبار اخذ کند.
و - سازمان میتواند برای تربیت نیروی انسانی فنی و تخصصی موردنیاز خود در داخل و یا خارج از کشور به هر صورت مقتضی بداند عمل نماید و مؤسسات و دورههای آموزشی و یا کارآموزی لازم را ایجاد نماید.
ز - سازمان میتواند برای تسهیل در انجام وظایف خود به مؤسسات علمی و یا آموزشی کشور بهصورت نقدی و یا جنسی کمک کند.
ماده 5- بهرهبرداری از منابع سوخت اتمی و یا مواد رادیواکتیو همچنین تولید فرآوردههای رادیواکتیو در سرتاسر کشور و واردکردن سوخت اتمی و یا مواد رادیواکتیو به کشور و توزیع این مواد در کشور برای استفادههای مختلف در انحصار سازمان میباشد.
تبصره – سازمان میتواند با تصویب کمیته انرژی اتمی موضوع ماده 10 این قانون اجازه فعالیت در زمینههای موضوع این ماده را به سازمانهای دولتی و یا وابسته به دولت و یا مؤسسات خصوصی بدهد.
ماده 6- ارکان سازمان بهقرار زیر است:
الف - شورای انرژی اتمی
ب - کمیته انرژی اتمی
ج - رئیس سازمان
ماده 7 - شورای انرژی اتمی مرکب از پانزده عضو به شرح زیر است:
- نخستوزیر (رئیسجمهور) که سمت ریاست شورا را عهدهدار میباشد.
- وزیر آب و برق (وزیر نیرو)
- وزیر دارایی (وزیر اقتصاد و دارایی)
- وزیر علوم و آموزش عالی (وزیر فرهنگ و آموزش عالی)
- وزیر اقتصاد (وزیر اقتصاد و دارایی)
- وزیر کشاورزی و منابع طبیعی (وزیر کشاورزی)
- وزیر بهداری (وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی)
- وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامهوبودجه
- یک وزیر دیگر با انتخاب نخستوزیر (رئیسجمهور)
- رئیس سازمان حفاظت محیطزیست
- رئیس سازمان انرژی اتمی ایران که سمت دبیر شورا را چهار نفر از متخصصان و کارشناسان که به پیشنهاد کمیته انرژی اتمی و انتخاب رئیسجمهور برای مدت سه سال به عضویت شورای انرژی اتمی منصوب میشوند.
ماده 8 - جلسات شورا به دعوت رئیس شورا تشکیل میشود و تصمیمات شورا با موافقت حداقل هشت نفر از اعضاء شورا قابلاجرا میباشد.
تبصره - نایبرئیس شورا از بین اعضاء شورا بهوسیله رئیسجمهور تعیین و در غیاب وی وظایف رئیس شورا را انجام خواهد داد.
ماده 9 - وظایف و اختیارات شورای انرژی اتمی به شرح زیر است:
الف - تصویب سیاست و برنامههای کلی کشور درزمینه امور مربوط به علوم و فنون اتمی.
ب - تصویب مقررات و صدور دستورالعملهای لازم برای حسن انجام امور مربوط به علوم و فنون اتمی در کشور.
ج - تصویب ضوابط و مقررات مربوط به حفاظت در مقابل اشعه اتمی و هستهای و تعیین طرز نظارت در این زمینه.
د - صدور اجازه ایجاد تأسیسات اتمی در نقاط مختلف کشور، با توجه به ضوابط و شرایط ایمنی تأسیسات مزبور.
ه - تصویب سیاست ارتباط و مبادله اطلاعات و همکاریهای علمی و فنی و صنعتی و بازرگانی با کشورهای خارجی در زمینه امور مربوط.
تبصره 1- برنامهها و گزارشها و پیشنهادها به وسیله سازمان تهیه و از طریق دبیر شورا برای طرح در شورا تسلیم میگردد.
تبصره 2- شورای انرژی اتمی میتواند برای بررسی امور مربوط کمیسیونهای ویژهای تشکیل دهد.
اعضاء این کمیسیونها از بین اعضاء شورا و یا مسئولین مملکتی و یا متخصصان و کارشناسان مربوط به وسیله شورا انتخاب و با حکم رئیسجمهور به عضویت کمیسیونها منصوب میشوند.
ماده 10- کمیته انرژی اتمی دارای سه عضو به شرح زیر میباشد:
- وزیر آب و برق (وزیر نیرو) که سمت ریاست کمیته را دارا خواهد بود.
- وزیر دارایی (وزیر اقتصاد و دارایی)
- وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامهوبودجه
رئیس سازمان سمت دبیر کمیته را دارا میباشد و بدون داشتن حق رأی در جلسات کمیته شرکت خواهد نمود.
ماده 11- وظایف و اختیارات کمیته انرژی اتمی به شرح زیر میباشد:
الف - تصویب برنامههای اجرایی سازمان و مؤسسات تابع و یا وابسته موضوع ماده 4 این قانون.
ب - تصویب بودجه و آئیننامههای استخدامی و مالی و معاملات سازمان.
ج - تعیین حدود اختیارات رئیس سازمان در مورد خرید و یا فروش سهام شرکتهای صنعتی و یا معدنی و یا خدماتی و اخذ وام از منابع داخلی و یا خارج و استخدام اتباع خارجی در سازمان.
د - تصویب تأسیس مؤسسات و یا شرکتهای علمی و یا خدماتی و یا تولیدی که از طرف رئیس سازمان پیشنهاد میشود و تصویب اساسنامه این مؤسسات یا شرکتها همچنین میزان سرمایهگذاری در این مؤسسات یا شرکتها.
ه - تصویب حساب درآمد و هزینه سالانه سازمان که بهمنزله تفریغ بودجه و مفاصا حساب سازمان در سال مربوط میباشد.
و - انتخاب حسابرسی برای تهیه حساب درآمد و هزینه سالانه سازمان.
ماده 12- رئیس سازمان با حکم رئیسجمهور به ریاست سازمان منصوب میشود.
ماده 13- رئیس سازمان بالاترین مقام اجرایی سازمان و مسئول اداره کلیه امور سازمان و مؤسسات تابع و یا وابسته و نماینده سازمان در کلیه مراجع میباشد. در حدود مصوبات شورای انرژی اتمی و کمیته انرژی اتمی تعیین تشکیلات سازمان و استخدام و نصب و عزل مسئولان و کارکنان سازمان و صدور دستور انجام هزینهها و پرداختها و تهیه برنامه فعالیتهای سازمان در کلیه زمینههای مربوط و تهیه آئیننامه و مقررات داخلی سازمان و عقد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی و انتخاب وکیل با حق توکیل و پایان دادن به دعاوی از طریق سازش همچنین ارجاع به داوری و اخذ هر نوع تصمیم و صدور دستورات لازم برای نیل به هدفهای سازمان و حسن انجام امور و تهیه و ارائه گزارش عملکرد سالانه سازمان به عهده رئیس سازمان میباشد.
ماده 14- دولت هرسال بهتناسب نیازمندیهای سازمان اعتبارات لازم را بهعنوان کمک در بودجه کل کشور منظور خواهد نمود.
ماده 15- سازمان میتواند مواد و ماشینآلات و ابزار و وسایل کار موردنیاز خود را مشروط بر اینکه به تشخیص سازمان اجناس و مواد مشابه باکیفیت موردنظر در داخل کشور وجود نداشته باشد بدون تحصیل هیچگونه پروانه از خارج وارد کند. به مواد و ماشینآلات و ابزار و وسایلی که سازمان برای خود و یا سازمانها و مؤسسات تابع وارد کشور میکند حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی تعلق نمیگیرد.
ماده 16- سازمان میتواند برای انجام وظایف خود اراضی و ابنیه و مستحدثات مورد لزوم را طبق ماده 16 قانون سازمان برق ایران خریداری نماید.
ماده 17- سازمان مشمول قانون مجازات اخلالگران در صنایع میباشد.
ماده 18- مرکز اتمی دانشگاه تهران با کارکنان بهاستثناء اعضاء هیئتعلمی همچنین با کلیه اموال و تأسیسات اعم از منقول و غیرمنقول و دارایی و تعهدات و بودجه مربوط حداکثر ظرف مدت دو ماه پس از تصویب این قانون به سازمان منتقل میشود.
ماده 19- به سازمان اجازه داده میشود مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری را با رعایت مقررات مربوط به سازمان منتقل نماید. حقوق و مزایای این افراد طبق آئیننامه استخدامی سازمان پرداخت میشود.
ماده 20- اساسنامه سازمان بنا بر پیشنهاد کمیته انرژی اتمی و تأیید هیئت دولت پس از تصویب کمیسیونهای آب و برق و دارایی و استخدام مجلسین بهموقع اجرا گذارده خواهد شد و نسبت به تغییرات بعدی اساسنامه نیز به ترتیب فوق اقدام میگردد.